W wielu umowach dotyczących zakupu danej rzeczy osoba wpłaca przedpłatę. Jest to bardzo istotny element umowy. Ale czym właściwie jest przedpłata? I czy podlega zwrotowi?
Czym jest przedpłata?
Przedpłatę określa się jako sumę pieniędzy stanowiącą część ceny towaru. Wpłaca się ją z góry, ponieważ sprzedający chce uzyskać gwarancję zakupu danej rzeczy w określonym terminie. W większej części podpisywanych umów przedpłata przyjmuje formę zaliczki lub zadatku. Te dwa pojęcia występują w umowach bardzo często, dlatego warto dowiedzieć się, co właściwie oznaczają. Przedpłatę możemy traktować tak samo, jak zaliczkę. Niektórzy uważają, że przedpłata to pełna płatność przed zakupem produktu. W rzeczywistości tak nie jest. Jest to tylko określona w umowie część. W przypadku wyboru przedpłaty na konto bankowe, osoba deklaruje się na przelew w określonym terminie czasowym, wcześniej ustalonym z odpowiednią osobą.
Zaliczka czy zadatek?
Oba pojęcia występują bardzo często podczas podpisywania umów. Dla wielu przedsiębiorców obie formy przedpłaty, niczym się nie różnią. Co absolutnie nie jest prawdą. Należy znać różnicę między tymi dwoma określeniami. Jeżeli chodzi o zaliczkę, to jest to wcześniej zapłacona część ustalonej wcześniej ceny. Może to być na przykład pięćdziesiąt procent lub trzydzieści. Wszystko należy ustalić indywidualnie. Jeżeli więc umowa dobiega końca i wszystko przebiegło pomyślnie, konsument jest zobowiązany zapłacić zmniejszoną cenę o wcześniej zapłaconą zaliczkę.
Może się zdarzyć tak, że umowa nie zostanie wykonana. Co wtedy z wcześniej wpłaconą zaliczką? Otóż, w takim przypadku, cała zaliczka powinna być zwrócona do konsumenta, który ją wpłacił. Forma zaliczki nie jest uregulowana w przepisach kodeksu cywilnego, ani w innych ustawach, na które można się powołać. Jeżeli za przedsiębiorcę działa przedstawiciel handlowy, powinni oni zwrócić szczególną uwagę na przepisy, które dotyczą zawarcia umowy poza lokalem, czyli na odległość.
Przepisy znajdują się w ustawie i mówią o tym, że “O ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny” z dnia 02.03.2000 r Dz.U. nr 22, poz.271 z późn. zm.). Konsument ma prawo odstąpić od takiej umowy w ciągu 10 dni. Pewnie zastanawiasz się teraz, czym jest zadatek. Zadatek jest to dodatkowe zastrzeżenie umowne. Podpisując zadatek zabezpiecza się interesy obu stron umowy. W ten sposób strona, która nie była w stanie wywiązać się z umowy, całą sumę zadatku, niestety traci. Może się zdarzyć również tak, że taka osoba, jest zobowiązana zwrócić zadatek w dwukrotnej wysokości. Taka forma przedpłaty stosowana jest najczęściej w umowach przedwstępnych, na przykład podczas sprzedaży swojej nieruchomości, działki lub samochodu. Dzięki czemu obie strony są zabezpieczone przed zerwaniem umowy i mogą być spokojne. Strony mogą również ustalić inny sposób wycofania się z umowy. Wszystko odbywa się indywidualnie.
Różnica między zaliczką, a zadatkiem jak widać jest dość spora. Chociaż pieniądze mogą być identyczne, to jednak, te dwie formy przedpłaty to zupełnie co innego. Warto znać znaczenie tych pojęć, zabezpieczy to nas przed podjęciem złej decyzji podczas spisywania umowy. Zaliczka zawsze jest ustalana przez obie strony kwotą pieniężną, natomiast jeśli chodzi o zadatek to, w umowie staje się skuteczna tylko wtedy, kiedy wręcza się sprzedającemu odpowiednią sumę pieniężną.
Zadatek jest bezpieczniejszą formą umowy, ponieważ jeśli któraś ze stron nagle zrezygnuje z umowy, to drugiej stronie należy się odszkodowanie na zasadach ogólnych. W zaliczce tak nie jest – w tym przypadku rozwiązanie umowy skutkuje stratą pieniędzy. Jeśli umowa została wykonana prawidłowo, zadatek zostaje zaliczony w na poczet ceny. Jak widać, jest wiele różnic pomiędzy formami przedpłaty. Świadczenie wstępne jest zadatkiem, tylko wtedy kiedy wyraźnie jest to określone w umowie. Bez zapisu o tym, że przedpłata ma być w formie zadatku, niestety będzie to zaliczka.
Zestawienie różnic miedzy formami przedpłaty pozwala na podjęcie prawidłowej decyzji o tym, czy lepiej zdecydować się na zadatek, czy zaliczkę.
